در شرایطی از بیمه ( first loss ) فرست لاس استفاده می شود که بیمه گذّار مطمئن است هر اندازه خسارت شدید باشد امکان از بین رفتن تمامی مورد بیمه وجود ندارد یا اینکه اموال بیمه شده در سطح جغرافیائی بسیار وسیع و پراکنده است و بر اثر حادثه فقط بخشی از آن دچار خسارت می شود و همچنین می توان آن را به چندین ریسک مستقل تقسیم کرد و برای مورد بیمه از نظر سرمایه ، خطرهای بیمه شده و سایر عوامل سرمایه فرست لاس محاسبه کرد در مواردی که محاسبه سرمایه کل مورد بیمه امکان پذیر نبوده و مرتب در حال تغییر است(مثل انبارهای عمومی ) از بیمه نامه فرست لاس استفاده می شود اصولاً در برخی از رشته ها تمام اموال درمعرض خطر نیستند نظیر سرقت در اینگونه موارد به جای اینکه مورد بیمه به ارزش کل بیمه شود آن را به حداکثر مبلغی که مبین حداکثر خسارت وارده براثرتحقق خطربیمه شده است بیمه می کنددر زمینه بیمه نامه های فرست لاس به ۳ نکته بشرح ذیل باید توجه شود
۱- حداکثرتعهد بیمه گر در هرحادثه مبلغ بیمه شده (ارزش فرست لاس ) است و به هیچ وجه از آن تجاوز نمی کند
۲- حق بیمه بر اساس سرمایه کل تعیین می شود لذا بیمه گذار موظف است که باز هم ارزش کل مورد بیمه را در حد امکان برای محاسبه حق بیمه اعلام کند
۳- بیمه گر در نرخ حق بیمه بر اساس شرایط فرست لاس تخفیف خاص اعمال می نماید .
به طور کلی در این نوع بیمه توجه به مسایلی از قبیل تعیین دقیق ارزش هابه تفکیک ودر حد امکان ارائه اطلاعات صحیح در باره مورد بیمه ،تعیین حدود وثغور قسمت های مشترک وذکر مصالح مورد استفاده ،ارائه اطلاعات کافی در موردوسایل ولوازم وانتخاب خطرات اضافی مناسب به فراخور مورد بیمه قابل توجه است .در اینجا نقش اطلاع وآگاهی بیمه گذار کاملا ملموس است ومی توان بیمه گذاران رادر آشناساختن به شرایط ومقررات بیمه راهنمایی کرد.به طور مثال برای منزل مسکونی که به صورت آپارتمانی در طبقه سوم یک ساختمان قراردارد ،پوشش خطر سیل لزومی ندارد ویادر مناطقی که اصولا باتوجه به سابقه جغرافیایی هیچ گاه در آنجا وزش باد وطوفان وجود نداشته ارئه پوشش طوفان صحیح نمی باشد .
خطرات تحت پوشش بیمه نامه آتش سوزی نیز به دوبخش:
الف )خطرات اصلی
ب)خطرات تبعی (اضافی )قابل تقسیم است
الف )خطرات اصلی
باخرید بیمه نامه آتش سوزی ،خود بخود سه خطر آتش سوزی ،انفجار وصاعقه تحت پوشش قرار
می گیرد که از یکدیگر قابل تفکیک نبوده وتعریف هر یک از آنها باتوجه به شرایط عمومی بیمه نامه آتش سوزی (آئین نامه شماره ۲۱ مصوب شواری عالی بیمه )به شرح ذیل می باشد:
۱- آتش :مقصود از آتش عبارت است از ترکیب هرماده بااکسیژن به شرط آنکه باشعله همراه باشد
۲- صاعقه: صاعقه عبارت است از تخلیه بار الکتریکی بین دوابر یابین ابروزمین که براثر القاء دوبار مخالف بوجود آید.
۳- انفجار: هرنوع آزاد شدن ناگهانی انرژی حاصل از انبساط یابخار راانفجار گویند.
ب) خطرات تبعی (اضافی):
خطرات اضافی (تبعی)آن دسته از خطراتی هستندکه به طور مجزا وبدون وجود بیمه آتش سوزی بیمه نمی گردند بلکه مورد بیمه باید در مقابل آتش سوزی بیمه شود تابتوان به تبع آن خسارات وارده به مورد بیمه ناشی از خطرات اضافی راتحت پوشش قرارداد.
خطرات اضافی بیمه آتش سوزی عبارتند از :
۱- زلزله وآتشفشان: خسارت مستقیم وارد به ساختمانهااعم از مسکونی ،صنعتی وغیر صنعتی وهمچنین اثاثیه ولوازم موجود در آنها قابل جبران است
۲- سیل :خسارت وارده به مورد بیمه در اثر طغیان رودخانه هاویاجریان هایز آب خارج از مسیر طبیعی خود به علت ریزش باران بوجود آید تحت پوشش است در این بخش بعضی از خسارات مستثنی شده اند که مهمترین آنها عبارتند از خسارات ریزش ونشست ،خسارات وارد به حسارهاوخسارات ناشی از جزرومد
۳- طوفان:در بیمه طوفان خسارتهای ناشی از طوفان ،تند باد وگرد باد تحت پوشش قرار می گیرد.
۴- ضایعات ناشی از برف وباران:خسارات وارده در اثر نشت آب از سقف وبام ساختمانهاتحت پوشش است
۵- ترکیدگی لوله آب:خسارات ناشی از ترکیدن لوله های آب قابل پرداخت است در این بخش خسارات وارده به خود لوله تحت پوشش نیست
۶- دزدی باشکست حرز:بیمه گر خسارات ناشی از فقدان یاخرابی اموال بیمه شده راکه در نتیجه دزدی باشکست حرز روی دهد حداکثر تامبلغ بیمه شده جبران می نماید
سرقت یادزدی به مواردذیل اطلاق می شود:
– بالارفتن ازدیوارمحل استقرار اموال بیمه شده یاشکستن درب ویاخراب کردن دیوارونظایر آن
– باز کردن درب به وسیله کلید تقلبیوسایر آلات وادواتی که عادتا برای بازکردن قفل بکار نمی رود
– ورود به محل باارعاب وتهدید بیمه گذار ویاسایر اعضای خانواده ویاخدمتگزار وی
۷- سقوط هواپیماوهلی کوپتر:خسارات ناشی از سقوط هواپیما وقطعات آن وهمچنین چرخ بال وقطعات آن برروی مورد بیمه بنحویکه موجب بروز خسارت گردد وحداکثر تا سقف بیمه نامه قابل جبران می باشد خسارتهای وارده ناشس از امواج صوتی با شکست دیوار صوتی توسط هواپیماهای جنگی یا هواپیماهایی که مافوق صوت پرواز می کنند از شمول تعهدات این پوشش خارج بوده وجزء استثنائات بیمه نامه می باشد..
۸- انفجار ظروف تحت فشار صنعتی:برای کمپرسورها ودیگ های بخار کاربرد دارد
۹- اعتصاب شورش وبلوا :دامنه پوشش این خطر عبارتست از خسارات وارده مستقیم به اموال تحت پوشش بیمه نامه که ناشی از شورش ،آشوب وبلوا بوده ومعمولا می توان گفت که زمانی لفظ شورش وآشوب را اطلاق نمود که تعداد تجمع کنندگان بیش از سه نفر بوده وبا داشتن هدف مشخص جهت نیل به هدف با استفاده از زور وقوه قهریه علیه کسانی که باهدف مخالف هستند به مبارزه برخواسته واقدام به تخریب اماکن وغیره نمایند
خسارتهای وارده ناشی از توقیف اموال تحت پوشش وضبط آن توسط دولت وسایر ارگانهای دولتی وانتظامی وخسارت وزیان ناشی از تعطیلی کار تحت پوشش این بیمه نیست .
۱۰-شکست شیشه:خسارت وارده به شیشه های اموال بیمه شده که ناشی از شکسته شدن باشد جبران می گردد.خسارت هایی نظیر لب پریدگی شیشه ،خط وخراش روی شیشه وترکهای جزئی تحت پوشش نمی باشد.همچنین خسارتهای وارده به اشیاءهمجوار در اثر شکسته شدن شیشه ویترین ودرب جزءاستثنائات این بیمه می باشد.
ج)استثنائات بیمه نامه:
۱- خسارت وارد به مسکوکات، پول، اوراق بهادار، اسناد، فلزات قیمتی به هر شکل، جواهرات و مروارید، سنگهای قیمتی سوارنشده و هر گونه اسناد و نسخ خطی و همچنین هزینه بازسازی نقشه، جمع‌آوری مجدد اطلاعات و یا تنظیم دفاتر بازرگانی.
۲- خسارت ناشی از هر یک از حوادث و وقایع ذیل:
۱-۲- جنگ، جنگ داخلی، آشوب و بلوا، اعتصاب، قیام، انقلاب، کودتا، اغتشاشات داخلی و یا اقدامات احتیاطی مقامات نظامی و انتظامی.
۲-۲- انفجار مواد منفجره مانند دینامیت، تی ان تی و باروت.
۳-۲- فعل و انفعالات هسته‌ای.
۴- زیان حاصل از وقفه در کار و تولید
